Udostępnij artykuł
Pierwsze dni września spędziłam w Austrii, gdzie w pięknej scenerii znajdującego się około 60 km od Wiednia pałacu Grafenegg, degustowałam wina klasyfikowane przez ÖTW (Österreichischen Traditionsweingüter).
ÖTW zostało założone przez 18 producentów z Kamptal i Kremstal w 1992 roku. Winiarze postawili sobie za zadanie opracowanie systemu umożliwiającego klasyfikację najlepszych winnic. Tym samym – orientowanie się w wielu różnych terroir miało stać się łatwiejsze dla konsumentów.
System – wzorowany na burgundzkim, miał był alternatywą dla stosowanego przez lata system niemiecki – w którym miarą jakości wina była dojrzałość winogron (zawartość cukru w moszczu).
Kolejne lata poświęcono na opracowanie szczegółowych zasad klasyfikacji. Jako Erste Lage (1ÖTW) uznawane są siedliska o dużym znaczeniu historycznym, ekonomicznym, a także – odpowiednich cechach geologicznych. Jakość win określa się na podstawie not winiarzy, którzy degustują wina w ciemno. Istotne są także oceny specjalistów uczestniczących w dorocznej prezentacji – Single vineyard summit.
Pierwsze 53 winnice wyróżniono tytułem Erste Lage w 2010 roku. 8 lat później, do uwzględnianych w klasyfikacji od początku regionów – Kamptal, Kremstal, Traisental i Wagram, dołączyły Wiedeń oraz Carnuntum. Obecnie jako Erste Lage klasyfikowane jest 95 winnic, a liczba ta wkrótce wzrośnie. Od rocznika 2022 w ÖTW będą także uwzględniane winnice sąsiadującego z Wiedniem Thermenregionu, a za 2 lata dołączy do nich także Weinviertel.
Nadal kwestią czasu pozostaje określenie najlepszych Erste Lage tytułem Grosse Lage – odpowiadającym burgundzkiemu Grand cru.
Pierwsza prezentacja win ÖTW (Erste Lage tasting) odbyła się w 2013 roku. Od tego czasu organizowana jest co roku na początku września – w pałacu Grafenegg. Z każdym kolejnym rokiem do degustacji dołączają kolejne apelacje. Początkowo swoje wina przedstawiali jedynie winiarze należący do ÖTW. Wkrótce dołączyły do nich Leithaberg i Burgenland). Od 2021 roku do wydarzenia dołączyli winiarze ze Styrii – stowarzyszeni w STK (Steirische Terroir und Klassikweingüter), a wydarzenie zmieniło swoją nazwę – obecnie znane jest jako Single vineyard summit.
Aby umożliwić ocenę win w jak najlepszych warunkach, degustacja jest przeprowadzana jako silent tasting. Odbywa się w ciszy. Każdy z uczestników otrzymuje zestaw kieliszków oraz karty, na których wpisuje wina, które chce degustować. Kartę przekazuje winiarzowi, który podaje wina zgodnie z wcześniej wybraną przez oceniającego kolejnością.
W tym roku miałam okazję degustować ponad 500 różnych butelek – większość oceniłam jako znakomite lub bardzo dobre. Wyróżniający się chłodną wiosną, ale ciepłą, pogodną końcówką lata rocznik 2021 bardzo sprzyjał białym szczepom – zarówno grüner veltlinerom, jak i rieslingom. Większość czerwonych win prezentowanych podczas degustacji pochodziła natomiast z uznawanego za wyjątkowo dobry rocznika 2019.
Przeczytajcie o niektórych spośród najlepszych win z 1ÖTW – pod linkami znajdziecie notki i opisy winnic, z których pochodzą.
Słowo Ried, którego używam to austriacki termin oznaczający pojedynczą winnicę (czyli Lage).
Kremstal
Nazwa tej apelacji pochodzi od rzeki Krems – dopływu Dunaju, Tal oznacza po niemiecku dolinę. Rzeka przepływa przez miasteczko nazywające się Krems. Kremstal leży ok. 70 km na zachód od Wiednia, graniczy z Wachau (od zachodu) i Kamptal (od wschodu). Znajduje się w nim 36 Erste Lagen, a wina 1ÖTW mogą powstawać tylko z grüner veltlinera lub rieslinga.
Salomon Undhof Krems 2021 Grüner Veltliner Ried Lindberg
Buchegger Vorspannhof Mayr Dross 2021 Riesling Ried Moosburgerin
Kamptal
Stolicą Kamptal jest Langenlois, oddalone od Wiednia o około godzinę drogi samochodem. Wyróżniono w nim 20 Erste Lagen – w tym jeden z najsłynniejszych – Ried Heilligenstein.
Podobnie jak w sąsiednim Kremstal, aby na etykiecie mogło znaleźć się oznaczenie 1ÖTW wino musi być wyprodukowane z rieslinga lub grüner veltlinera.
Hirsch 2021 Riesling, Ried Heiligenstein-Rotfels
Allram 2021 Grüner Veltliner Ried Renner
Wiedeń
W Wiedniu znajduje się 580 ha winnic – bez trudu dojedziecie do nich tramwajem. 12 z nich klasyfikowane jest przez ÖTW. W Erste Lagen rosną grüner veltliner, riesling i weissburgunder. Nie zapomniano też o Wiener Gemischter Satz – wina wyprodukowanego z rosnących w tej samej winnicy typowych dla Wiednia białych odmian. Wszystkie dozwolone szczepy znajdują się na specjalnie opracowanej liście. Dominujący nie może przekraczać 50% blendu, a ostatni składnik musi stanowić co najmniej 10% mieszanki.
Hajszan-Neuman 2021 Grüner Veltliner Ried Steinberg
Fuhrgassl-Huber 2021 Weissburgunder Ried Schenkenberg
Wieninger 2021 Wiener Gemischter Satz Ried Falkenberg
Traisental i Wagram
Traisental oraz Wagram graniczą z Wiedniem
Traisental to jeden z najmniejszych regionów winiarskich Austrii, znajduje się tam 815 ha winorośli, a 60% winnic zajmuje najsłynniejszy austriacki szczep – grüner veltliner, bez trudu znajdziemy tam także rieslinga.
Wagram natomiast słynie nie tylko z grünera, ale także z lokalnej, zupełnie niespokrewnionej z grüner veltilinerem odmiany- roter veltlinera. To w Wagram znajduje się kompleks pałacowy Grafenegg w którym odbywa się Single vineyard summit.
12 spośród winnic Wagram klasyfikowane jest jako Erste Lage, w Traisental znajdziemy natomiast sześć 1ÖTW.
Leth 2021 Roter veltliner Ried Scheiben
Markus Huber 2021 Riesling Ried Rothenbart
Carnuntum
Carnuntum – pierwotnie osada Celtów, przejęta przez Rzymian, zarazem stolica rzymskiej prowincji Panonia. Leży na wschód od Wiednia i graniczy ze Słowacją.
Znajduje się w niej 9 Erste Lagen w których rosną tylko czerwone szczepy – zweigelt i blaufränkisch.
Muhr 2019 Blaufränkisch Ried Kirchweingarten
Walter Glatzer 2020 Zweigelt Ried Haidacker
Do Austrii podróżowałam na zaproszenie organizatora Single vineyard tasting – Wine+Partners Wine Partners