Panel: Eger – nie tylko bycza krew
Eger to – obok Tokaju – najbardziej znany w Polsce winiarski region Węgier. Oczywiście przede wszystkim dzięki legendarnej, egerskiej „byczej krwi”. Problem polega jednak na tym, że w powszechnej świadomości egri bikavér wciąż postrzegany jest jako wino podrzędne, traktowane po macoszemu i stanowiące czasami przedmiot złośliwych komentarzy w rodzaju: „He, he… piło się tego bikavéra za komuny, gorzki taki, kwasior był, ale co zrobić, jak nic innego nie było”. No i teraz już się „tego bikavéra” nie pije, bo jest tyle innych dobrych win – a „bycza krew”, nieodmiennie opatrzona czerwono–czarnymi etykietami, zdobi dolne półki marketów. Tyle pierwszy stereotyp – przyznajmy, mało chwalebny dla flagowego wina Egeru. Drugi? „Co? Bikavér za pięć dych? No chyba żartujesz…”. Bo „bycza krew” to przecież wino podrzędne, a co za tym idzie, tanie. A o tanim winie im mniej, tym lepiej. Kto nie spotykał się z takimi opiniami – ręka w górę! My tymczasem, dzięki kontynuacji dobrej współpracy z firmą 2Bratanki, mieliśmy niedawno okazję skosztować bikavéra nie za pięć dych, ale za… pięć stów! Scroll down for more!
Oceniana próbka ośmiu egerskich win to oczywiście kropla w morzu całości tamtejszej produkcji – reprezentującej coraz wyższy poziom. Flagowy egri bikavér regularnie okazuje się winem poważnym, pełnym ekstraktu i szlachetnej, przenikliwej wytrawności. Nie brak też naprawdę dobrych win odmianowych, opartych z jednej strony na szczepach międzynarodowych (jak choćby cabernet sauvignon czy przynoszący – i w Egerze, i na całych Węgrzech – świetne wyniki cabernet franc), z drugiej na lokalnych (kadarka czy kékfrankos – ten ostatni to obowiązkowy, według prawnych regulacji, składnik każdego bikavéra).
Swojej tożsamości natomiast wciąż – jak się wydaje – poszukują wina białe. W tym zakresie stworzono nawet odpowiednik „byczej krwi”, pod nazwą egri csillag (gwiazda Egeru), jednak na razie nie doczekał się on swej rynkowej nobilitacji i traktowany jest z lekkim pobłażaniem, jako coś w rodzaju niezobowiązującej lokalnej ciekawostki. Co nie znaczy, że biel po egersku równa się wina słabe – przeczy temu degustowane przez nas chardonnay, nadzieję dawało też musujące pezsgő.
Ogólny wniosek: Eger od dawna nie musi wstydzić się swoich win i bardzo chcielibyśmy regularnie poznawać ich najlepsze okazy, informując o nich naszych czytelników. Wśród przedstawionych poniżej butelek nie brak utytułowanych egerskich klasyków – z St. Andreą czy Petrénym na czele – mamy więc nadzieję, że z czasem dotrą do nas również wina Simona, Thummerera, Korony, Tibora Gála czy legendarnego Imrego Kaló. Obiecujemy, że każde z nich doczeka się szczegółowej i obiektywnej (a jakże!) oceny, niecierpliwie czekamy więc na kolejne butelki!
Nad egerskimi winami pochylali się: Maciej Sokołowski, Daria Majchrzak, Krystian Blejder, Marek Popkowski, Maciej Katarzyński i Wiesław Polakiewicz.
Informacje na temat metodologii degustacji oraz interpretacji ocen znajdziesz tutaj.
WINA BIAŁE
Petrény Chardonnay Battonage 2021
Petrény Winery
Eger, Węgry
Importer: 2Bratanki/Wina Węgierskie
Cena: 85 zł
Lekko utleniony, a miejscami industrialny nos (gumowa piłka tenisowa, nafta). Do tego syrop po ananasach i wosk, które szybko przejmują inicjatywę. W ustach – również wykazujących oznaki utlenienia – miodowość, rumiankowość, orzechowość, odrobina wanilii, żółte pieczone owoce. Wino lekko mineralne, a zarazem pikantne. Nieco brakuje mu kwasowości, ale ma potencjał i złożoność. Nieszablonowe i zmuszające do chwili zastanowienia. Dobra robota i indywidualistyczny sznyt.
Szó-La-Ti Olaszrizling Superior 2023
Gál Lajos Pincészete
Eger, Węgry
Importer: 2Bratanki/Wina Węgierskie
Cena: 50 zł
Mocne kwiatowo-łąkowe i ziołowe akcenty. Wino niemęczące, o niezbyt intensywnym nosie, z przetworzonym zielonym owocem. Na dalszym planie wyczuwalne gruszka, melon i żółte jabłko. Usta nieźle korespondują z nosem. Wino jest smaczne, nieskomplikowane, o krótkim i nieco cierpkim finiszu (nie do końca pogodzonym z wyraźną obecnością cukru resztkowego). Złożoności przydaje mu echo soli i cytrynowego sorbetu. Przyzwoite wino kategorii entry level, nie silące się na więcej.
WINO MUSUJĄCE
Darwin & Co. Brut Feher Pezsgőo N/V
Bolyki Pincészete
Eger, Węgry
Importer: 2Bratanki/Wina Węgierskie
Cena: 75 zł
Jasnosłomkowy kolor, widoczne szybko ulatujące bąbelki. Nos całkiem przyjemny: lipa, kwiat bzu, zbite żółte owoce (brzoskwinie, jabłka, niedojrzały melon), albedo cytrynowe, mokry kamień. Wino raczej młode, wyprodukowane metodą klasyczną. Na osadzie nie leżało zbyt długo, stąd akcenty drożdżowe są tu praktycznie nieobecne. W ustach mało wyrafinowana i szybko znikająca perlistość, trochę pikantny finisz. Może być alternatywą dla prosecco – jeśli tylko uda się poskromić obecną w ustach aspirynową gorycz i zapanować nad cukrem resztkowym. Niska kwasowość. Wino proste, pijalne i dobrze zrobione.
WINA CZERWONE
AGAPÉ Nagy-Eged-Hegy Dűlő Egri Bikavér Grand Superior 2016
St. Andrea Szolobirtok és Pincészet
Eger, Węgry
Szczepy: kékfrankos, merlot, pinot noir, syrah, kadarka
Importer: 2Bratanki/Wina Węgierskie
Cena: 550 zł
Pierwsze wrażenie – bordoska mieszanka wysokich lotów. Nos atakuje smażoną czerwoną porzeczką, wędzoną papryką, gorzką czekoladą i echem węgla drzewnego. W ustach doskonały balans między tanicznością a kwasowością; mimo beczkowo-kredensowego nosa wino jest wciąż świeże, owocowe (morwa, jeżyna), młodzieńcze, soczyste, krągłe. Zachowuje rześkość, kwasowość i owocowość. Idealny mariaż ekspresji z elegancją: „Kozakiewicz w smokingu”.
Egri Bikavér Superior 2021
Tóth Ferenc Pincészet
Eger, Węgry
Szczepy: kékfrankos, cabernet sauvignon, cabernet franc, pinot noir
Importer: 2Bratanki/Wina Węgierskie
Cena: 70 zł
Wino w stylistyce bordoskiej. W nosie melanż papryki, czarnej porzeczki i pieprzu, umiejętnie dopełniony karmelkami, wanilią, ogniskiem i smołą. Tanina wysuszająca i młoda – i na razie jest jej dużo. Wino ma szczyt jeszcze przed sobą, za 2–3 lata pokaże pazur, ale już teraz ma wszystko, co powinno mieć – balans, kwasowość i… niedojrzałą suchość tanin. Mimo to wydaje się soczyste, świeże i wyrafinowane. Wino wysokiej jakości z potencjałem na więcej. „Kawał sk**wiela, który chwyta za mordę i nie puszcza”.
MERENGO Egri Bikavér Superior 2021
St. Andrea Szolobirtok és Pincészet
Eger, Węgry
Szczepy: kékfrankos, cabernet franc, merlot, pinot noir, syrah
Importer: 2Bratanki/Wina Węgierskie
Cena: 130 zł
W nosie dżem czereśniowy, jagoda, żurawina i śliwka. W ustach bardzo miękkie i aksamitne, mimo wysokiego poziomu alkoholu. Wyrazista choć drobnoziarnista taniczność, pożeniona z dobrą kwasowością. Na pewno sprosta gęstym daniom pełnym ekspresji i przypraw. Pomyślane „na bogato”, ale z pełną świadomością i winiarskim know-how. Precyzyjna struktura owocu, pikantność i czekolada, głęboki kolor i dobrze użyta beczka. Najlepsze chwile ma jeszcze przed sobą. Niezbyt długi finisz.
Sík-Hegy Egri Bikavér Grand Superior 2021
Gál Lajos Pincészete
Eger, Węgry
Szczepy: cabernet franc, cabernet sauvignon, kékfrankos, merlot
Importer: 2Bratanki/Wina Węgierskie
Cena: 75 zł
W nosie wiśnia – obok niej tabaka, kadzidłowiec i delikatne nuty likierowe. Pomaga lekkie schłodzenie, uwydatniając przemyślaną strukturę owocu i delikatną taninę. Dobra kwasowość i kompleksowość. W ustach nuty tytoniowe, dymne, czekoladowe i balsamiczne. Może ładnie komponować się z czerwonym mięsem (stek, kaczka). Poważne wino z lekko wystającym alkoholem i dobrze użytą beczką. Struktura owocu mogłaby być głębsza i bardziej złożona.
Bolyki es Bolyki, Egri Bikavér 2019
Bolyki Pincészete
Eger, Węgry
Szczep: merlot
Importer: 2Bratanki/Wina Węgierskie
Cena: 75 zł
Wiśnia wiśnią wiśnię pogania – lecz mimo tej jednowymiarowości całość jest mocno soczysta i smaczna. Oprócz tego morwa, żurawina z ziołami, czarna i czerwona porzeczka, nuty zwierzęce i dymne. Trochę za dużo tu beczki, co uosabiają nuty waniliowe. Ciało pełne i balsamiczne. Dobrze odnajduje się z przekąskami, ale na prawdziwie szerokie wody pozwoliłaby mu wypłynąć wołowina. Wino w dużej mierze gastronomiczne – ma kwasowość i wyrazistą (choć lekko wysuszającą) taninę. Potrafi chwycić za język, serce i portfel.