Udostępnij artykuł
Cytrusowa biel z Portugalii
Nie jest pierwszym, drugim, ani chyba nawet trzecim wyborem, jeśli chodzi o wskazywanie w ciemno najważniejszych białych odmian uprawianych w Portugalii, bez patrzenia na statystyki. Trochę to dziwne, bo pod względem powierzchni upraw od lat znajduje się w ścisłej portugalskiej czołówce (numer jeden wśród „bieli”). Najczęściej można go znaleźć w regionach Tejo, Lisboa oraz Bairrada, gdzie występuje… pod żeńską nazwą maria gomez.
Najprawdopodobniej wywodzi się właśnie stamtąd. Daje wina na ogół proste, pełne aromatów cytrusowych, o niezbyt wyrazistym bukiecie. Tyle wiedza stricte encyklopedyczna – którą niedawno mieliśmy okazję skonfrontować z niezłą selekcją kilkunastu win, opartych właśnie na tym szczepie. Co prawda wszystkie pochodziły z regionu Tejo (przypomnijmy, że nie po raz pierwszy mierzymy się z nim na łamach naszego magazynu), ale potwierdziły dosyć dokładnie to, czego można było się po tej odmianie spodziewać. Przyzwoita jakość, wyrazista cytrynowa rześkość, niekiedy wspomagana (mniej lub bardziej efektywnie) beczką i odmianowa typowość, która naszym zdaniem jest jednym z istotniejszych, docenianych przez nas wyróżników jakości wina.
To tyle, jeśli chodzi o wina wytrawne. Oprócz nich mieliśmy okazję skosztowania też słodkich i pomarańczowych. Tu, jak wiadomo, wyobraźnia winiarzy napotyka mniej ograniczeń, stąd inspiracje estetyką madery i sherry (i domysły po naszej stronie –„moscatel, czy może palomino fino?”). Dobrze było poznać bliżej wina z tej mniej popularnej (przynajmniej u nas) odmiany – a bogatsi w to doświadczenie, chętnie znaleźlibyśmy na redakcyjnym stole inne portugalskie białe szczepy, w rodzaju arinto (które pojawiło się jako dodatek do opisywanego fernão piresa), verdelho czy loureiro (podstawowy składnik vinho verde). Importerom będziemy o tym przypominać, czytelników zapraszamy zaś do lektury naszych komentarzy. (ts)
Portugalskiej bieli spod znaku fernão pires próbowali: Maciej Sokołowski, Łukasz Głowacki, Marek Popkowski, Aleksander Kubiak, Maciej Katarzyński i Wiesław Polakiewicz.
Informacje na temat metodologii degustacji oraz interpretacji ocen znajdziesz tutaj.
WINA BIAŁE
Reserva das Pedras 2018
Quinta da Alorna
DOC Do Tejo
szczep: fernão pires
importer: M&P
cena: 125 zł
W nosie brzoskwinia, rodzynki, masło, migdałowe utlenienie. usta tłuste i kremowe, z kandyzowanym ananasem na pierwszym planie, ale dobrze zbalansowane kwasowością. Dużo się tu dzieje, wino zrobione „na bogato”, elegancko wykończone ziołami, pieczonym jabłkiem i migdałami (które podane jako przekąski też dobrze uzupełniają to niecodzienne wino).
Grande Reserva 2022
Quinta da Lagoalva
DOC Do Tejo
szczep: fernão pires
importer: An.Ka
cena: 135 zł (dostępne na zamówienie)
Jedno z najpoważniejszych win całej degustacji. jest tu świetny balans, jest sporo finezji – choć wino bez wątpienia młode i najlepsze lata ma dopiero przed sobą. W ustach sporo zielonych winogron. Oleiste i kwasowe zarazem. Duża elegancja i świeżość. Zwracamy uwagę na potencjał – kupić dwie butelki (jedną wypić od razu, drugą otworzyć za 2–3 lata).
Rota de Cabral Branco N/V
Quinta da Ribeirinha
Vinho Regional Tejo
szczep: fernão pires
importer: BHS-7 (CityWine)
cena: 46 zł
Wanilia, dąb, brzoskwinia – a więc beczka, a więc malolaktyka, a więc chardonnay? jest miód, są kokosy i toffi; wyczuwalne dążenie do oddania klimatu białej riojy. Wino dosyć eklektyczne w swojej ekspresji, wyczuliśmy też goździki, cynamon i pieczone jabłko. Komercyjne, ale w dobrym stylu. Z masłem udanie współgrają nuty mentolowe i kwiatowe. Tekstura kremowa, pełna, nawet nieco tłusta. Przy swej dobrej kwasowości wino wydaje się całkiem atrakcyjne – spójne, zbalansowane i wiarygodne.
Falcoaria Fernão Pires 2021
Quinta do Casal Branco
DOC Do Tejo
importer: Wineonline
cena: 77 zł
Wino może się podobać – choć nos mocno schowany i należało zaciągnąć się nim po raz drugi, kilka chwil później. W ustach dużo zieloności, zielona cytryna, zielone jabłko, limonka, liście winogron plus nuta migdała (zielonego, rzecz jasna). Dla przeciwwagi i wypełnienia są też wanilia i kokos. Wino może wydawać się jeszcze nie do końca zintegrowane. Warto dać mu rok-dwa na poukładanie się w butelce.
Classico 2023 Branco
Quinta de São Vicente
Vinho Regional Tejo
szczep: fernão pires
importer: M&P
cena: 30 zł
Wino będące chyba wzorcem typowości dla całej degustowanej partii. W smaku oczywiste akcenty zestowo-skórkowe, nos dyskretny, neutralny, z wyczuwalnymi nutami iglastymi. W ustach odnajdujemy ponadto zielone jabłko, zielone migdały, zielonego grejpfruta. Wino młode, średnio długie, stosunkowo lekkie – oparte na niezbyt intensywnej cytrusowej kwasowości i goryczce. Ma w sobie świeżość, soczystość, daje przyjemność picia, zwłaszcza w upalne dni późnego lata.
Terra de Lobos 2022
Quinta do Casal Branco
Vinho Regional Tejo
szczepy: fernão pires, sauvignon blanc
importer: Wineonline
cena: 36 zł
Dla masowego odbiorcy nie będzie to łatwe wino. Nos jest skryty i subtelny. Można się doszukać zestu grejpfruta, limonki czy akcentów ziołowych. usta zbudowane bardziej na kwasie niż na cielistości czy kremowości. Wino dosyć proste, ale precyzyjne, limonkowo-jabłkowe (tudzież ogórkowo-melonowe). Lekko goryczkowy finisz. Całościowo brak mu zdecydowanego charakteru, co jednak nadrabia rześkością i dużą pijalnością.
A.C.A. Fernão Pires 2022
Adega Coop. de Almeirim
DOC Do Tejo
importer: Era Wina
cena: 35 zł
Nos bardzo neutralny, z echem zielonych winogron i ziół. W ustach podobnie – poetyka ziołowo-cytrusowa, z lekkim przydymieniem. Oprócz tego nie dzieje się tu wiele, choć wino w pełni zachowuje cechy poprawności i pijalności. Wytrawność i umiarkowana kwasowość.
Grande Reserva 2021
Quinta do Casal Monteiro
DOC Do Tejo
szczep: fernão pires
importer: Kondrat wina wybrane
cena: 86 zł
Bardzo przyzwoity średniak, oparty na nieegzotycznych owocach (winogrona, dojrzałe jabłka) i akcentach wosku. Również pomelo, oranżada. Trochę niepokoją usta, z lekko przejrzałym owocem (brzoskwinia), mlecznym niuansem i sztuczną mentolowością. z jednej strony mamy tu lekkość i zwiewność, z drugiej kontrowersyjną „kwasogoryczkę”.
WINO POMARAŃCZOWE
Contracena Orange Wine 2020
Quinta da Ribeirinha
DOC Do Tejo
szczep: fernão pires
importer: BHS-7 (CityWine)
cena: 69 zł
Megasurowy i szczupły nos – aż się prosi o parę gramów cukru dla zrównoważenia tej surowości. Ascetyczny, pełen aromatów leśnych, pomarańczowo-mandarynkowych, herbacianych (rooibos) i kwiatowych (malwa). W ustach nektarynka, albedo, przeciągnięta herbata z cytryną i syropem jarzębinowym. Jesienna tonacja całości, uosabiana przez suszony owoc (znów) jarzębiny, derenia i rozmarynu. Wino wyszukane i unikatowe, ale przydałoby się więcej soczystości.
WINA SŁODKIE
ACA Licoroso Varandas Branco 2010
Adega Coop. de Almeirim
DOC Do Tejo
szczep: fernão pires
importer: Era Wina
cena: 22 zł
W nosie uderzają nuty orzecha (włoskiego i laskowego), ale też pigwy i rodzynek, jak również pestek słonecznika. Stylistycznie wino zmierza w kierunku malagi, z syropowymi i mało kwasowymi ustami. Nie brak też akcentów aptecznych, przydających mu dodatkowej złożoności. Rekomendujemy pić dobrze schłodzone – w wyższych temperaturach niektórym może przeszkadzać wybijający się alkohol. Znakomity dodatek do brownie i innych łakoci na bazie kakao i czekolady.
Bridão Late Harvest 2022
Adega Cooperativa do Cartaxo
DOC Do Tejo
szczepy: fernão pires, arinto
importer: Era Wina
cena: 48 zł
Estetyka palomino. Pomarańcza, zioła, rumianek. Wino słodkie, wesołe, lekkie i niedociskające do parteru. Syrop po brzoskwiniach z puszki, nektar winogronowy, miód i banan. Do tego echo (dosłownie) selera naciowego i ziaren kolendry. Interesujący melanż, w którym zdecydowanie za mało jest kwasu – a szkoda!
Crema catalana lub swojski serniczek z rodzynkami – to przykłady idealnego, naszym zdaniem, pairingu w tym konkretnym przypadku.
WINO MUSUJĄCE
Vale de Lobos Espumante
2018
Quinta da Ribeirinha
DOC Do Tejo
szczepy: fernão pires, arinto
importer: BHS-7 (CityWine)
cena: 120 zł
Piękny, żółty kolor. W nosie wino całkiem ciekawe – nawet pomimo „multiwitaminowej” nuty, która pojawia się na początku, ale potem szczęśliwie gaśnie. Na to miejsce wchodzą akcenty tostowo-pieczarkowe, umiejętnie połączone z żółtym owocem i cukierkami toffi. W ustach wino się rozjeżdża, pozostawiając goryczkę, pikantność i akcent zbitych jabłek. mało subtelne musowanie, struktura raczej jednowymiarowa. Wino dobrze odnajduje się i z serami, i z wędliną – i to ostatecznie je ratuje.