
PANEL: zweigelt
Udostępnij artykuł
W setną rocznicę powstania
W minionym roku upłynęło dokładnie sto lat, odkąd Friedrich Zweigelt, austriacki przyrodnik (i jednocześnie wybitny enolog) dokonał udanego skrzyżowania dwóch szczepów winorośli szlachetnej (Vitis vinifera). Z połączenia odmian sankt laurent oraz blaufränkisch powstała nowa, która nazwę zaczerpnęła od nazwiska swego twórcy (choć nastąpiło to dopiero w roku 1958). I tak zaczyna się historia zweigelta, który w ciągu kolejnych kilkudziesięciu lat zdobył pozycję niekwestionowanego lidera wśród ciemnych odmian winorośli uprawianych w Austrii.
Synonimem głównej i najbardziej znanej nazwy tego szczepu jest „rotburger”. Ze względu na mało chwalebną i coraz częściej ostatnio przywoływaną nazistowską przeszłość Friedricha Zweigelta, do roku 1945 zagorzałego wyznawcy narodowego socjalizmu, postuluje się niekiedy zmianę najczęściej używanej nazwy szczepu, właśnie na „rotburger”, co z jednej strony ma podkreślić odcięcie się od niechlubnej przeszłości, a z drugiej ujednolicić systematykę austriackich odmian winorośli, wśród których są także inne „dzieci” pana Zweigelta – goldburger (krzyżówka welschrieslinga z mało znanym orangetraube) czy blauburger (blauer portugieser x blaufränkisch).
Zweigelt jest najpopularniejszą czerwoną odmianą w Austrii, dobrze też odnajdującą się w sąsiednich Czechach i na Słowacji; również w Polsce – o czym więcej w artykule Kamila Barczentewicza. Coraz lepsze efekty upraw zweigelta u naszych winiarzy każą przypuszczać, że wkrótce będzie on wiodącą odmianą spośród czerwonych vinifer.

Potwierdzają to wyniki naszego panelu, w którym po raz pierwszy – i jest to również świadectwo pewnej bardzo dobrej tendencji w kwestii jakości – nie dokonujemy podziału na wina polskie i zagraniczne. Mimo wszystko zabrakło nam szerszej reprezentacji sceny krajowej (zaledwie 7 etykiet), która jednak bardzo udanie zmierzyła się z, będącą w zdecydowanej przewadze, paletą win austriackich (19 butelek). Dominacja Austrii była z konieczności oczywista, nie dotarły do nas bowiem zweigelty morawskie (poza jednym wyjątkiem), węgierskie czy niemieckie – zwracamy więc uwagę krajowych importerów na znaczny potencjał tkwiący w krajach innych niż Austria, w szczególności mamy tu na myśli Czechy (na zweigelty kanadyjskie nasz rynek może nie być jeszcze do końca gotowy).
Znaczną pociechą był ogólnie wysoki poziom degustowanych win – nie jest zaskoczeniem miejsce pierwsze, które zajął legendarny Josef Umathum, cieszy natomiast wysoka, czwarta (ex-aequo z Weingut Taferner) pozycja polskiego producenta Skarpa Dobrska. Co więcej, tylko jedna z ocenianych etykiet zarobiła mniej niż 6 punktów, a średnia ocena całości – 6,8 pkt. – potwierdza tezę o zweigelcie jako odmianie niemal idealnie przystosowanej do warunków środkowoeuropejskich, ciągle jeszcze nie do końca przewidywalnych pod względem pogodowym, zdolnej jednak dawać wina o dużej intensywności, bogatej strukturze owocu i stosunkowo niskiej kwasowości. [Tomasz Szmajter]



Zweigelt Biodynamic 2020
Umathum
Burgenland, Austria
Importer: Rafa Wino
Cena: 94 zł
Intrygujący bukiet – tytoń, wiciokrzew, jest też dobrze zarysowana, obowiązkowa wiśnia (zarówno owoc, jak i liście). Tu i ówdzie szałwia i ziele angielskie. Soczysto-dymno-wiejskoobejściowy sznyt. W ustach nienachalna, elegancka tanina, kwas i owoc. Doskonała typowość, harmonia, subtelność, balans i finezja. Długa końcówka, niski (12,5%) alkohol. Trafił nam się archetyp zweigelta!


Zweigelt
Wagramer Selektion 2020
Weingut Heiderer-Mayer
Wagram, Austria
Importer: M&P Wina
Cena: 55 zł
Nos wskazuje na bardziej tradycyjną, zakorzenioną w świeżym owocu i pewnej rustykalności, zweigeltową strukturę, choć wino wydaje się jeszcze nieco zamknięte. Również tu odnajdujemy typowość i klasę. Usta żywe, o wyraźnej taninie, z soczystą kwasowością i świetnym balansem; dzikie owoce, odrobina lukrecji – wino w chwalebnym stylu „mniej znaczy więcej”. Wysmakowana, elegancka i długa końcówka podkreślona akcentem chilli. Typowość, szczerość, naturalność.


Sacris Premium 2018
Weingut Salzl Seewinkelhof
Burgenland, Austria
Importer: BHS-7 (citywine.pl)
Cena: 285 zł
Już kolor – nietypowo intensywny jak na zweigelta – zapowiada wysoki ekstrakt i prawdopodobnie niską wydajność z hektara. W nosie wiśniowo-jagodowo-atramentowa esencja. Usta trochę jednowymiarowe pod względem barokowej intensywności wszystkich składowych, ale wielowymiarowe, gdy chodzi o tych składowych mnogość. Jeśli jednak szukamy zweigeltowej typowości – to nie tu. Na szczęście wino jest podbite kwasowością, co stanowi duży atut i mocno podkreśla jego klasę. Ciało i bardzo dobra równowaga.


Adonis Zweigelt 2019
Winnica Skarpa Dobrska
Małopolski Przełom Wisły (woj. małopolskie)
Cena: 109 zł
Autentyczne, schludne wino, powstałe w winnicy, a nie w piwnicy. W nosie ciemny, nieprzerysowany i soczysty owoc (wiśnia, malina, czerwona porzeczka), atrament, ale też odrobina jabłka wprowadzająca element rześkości. Usta jędrne, eleganckie – dojrzała, ale ciągle lekko cierpka wiśnia. Jeśli była tu beczka – to delikatnie użyta i stara. W końcówce jakże typowy dla zweigelta ziołowo-owocowy sznyt.


Zweigelt Ried Bärnreiser
1ÖTW 2018
Weingut Taferner
Carnuntum DAC, Austria
Importer: Wino i Kieliszki
Cena: 149 zł
Ciemny rubin. Oryginalny nos – typowej charakterystyce wiśniowo-czereśniowej towarzyszy chłodna, odświeżająca nuta eukaliptusowo-miętowa. W ustach wino dodatkowo oferuje odrobinę ziemistości i mineralności – dobrze, że towarzyszy im podwyższona kwasowość. Akcent lukrecji i hyćki (kwiatów czarnego bzu). Elegancki zweigelt w stylu – można powiedzieć – bordoskim.

Zweigelt 2018
Heinrich
Burgenland, Austria
Importer: Mielżyński
Cena: 50 zł
W nosie mocne akcenty brettowe – kompost, skóra, siodło, pole. Jest też dzika wiśnia, nos ogólnie wskazuje na niskointerwencyjność. Usta lekkie, acz złożone, z dobrą dawką owocu – choć nieco brakuje tanin. Spora esencjonalność i mineralność. Sprężystość ciała i struktury owocu. Świetne, intrygujące wino, według jednego z komentarzy „pachnące płytą winylową”.

Zweigelt 2021
Heinrich Hartl III
Thermenregion, Austria
Importer: Rafa Wino
Cena: 49 zł
Naturalistyczny sznyt, prawdopodobnie niskointerwencyjność uprawy i winifikacji. Wino rozwija się powoli, nie należy pić go pośpiesznie. W nosie dominuje świeża, jędrna malina uzupełniona chrupką nutą drożdżową. Usta proste – choć nie prostackie. Krągłe, soczyste, żwawe, ale prawie bez taniny. Finisz jeszcze raczej krótki. Znów dobry przykład typowego zweigelta. Za pół roku wino zasłuży na dodatkowe pół punktu.

Zirkus 2021
Winzerin Birgit Wiederstein
Niederösterreich
Carnuntum DAC, Austria
Importer: Lutomski Wino
Cena: 72 zł
Delikatnie rubinowy kolor wskazuje na wino o wręcz archetypowym dla zweigelta charakterze. Skoncentrowany, zdecydowany atak – róża, maliny, zioła, wiśnia, lukrecja. Drugi nos odsłania akcenty ziemisto-jesienne. Lekkość i rustykalność sugerują niskointerwencyjny charakter produkcji. W ustach świetna struktura, nie brak tu ciała. Kompromis między starym a nowym stylem zweigelta (ten pierwszy to większa kwasowość, owocowość, rustykalność; drugi – więcej beczki, esencjonalności, ogólnej „łagodności”), jednak wciąż zachowana typowość. Niezbyt duża złożoność, choć przyjemność picia z każdym łykiem coraz większa.

Zweigelt Ried Salzberg 2019
Allacher Vinum Pannonia
Burgenland, Austria
Importer: Wino i Kieliszki
Cena: 139 zł
Kolor – ciemny rubin, być może najładniejszy w całym panelu. Pierwszy atak – wiśnia, śliwka, politura; styl bordosko-węgierski. Usta raczej ciężkie, słodkawe. „Wino prezesa” – z beczką, którą niekoniecznie równoważy kwasowość. Taniny o średniej intensywności, długi finisz. Pod pierzynką gęstej materii daje się wyczuć słoność, ziemistość, mineralność i ekstrakt – esencjonalne full body.

Zweigelt 2021
Scheiblhofer Winery
Neusiedlersee DAC, Austria
Importer: Wine Express
Cena: 59 zł
Nos: spora dawka słodkich wiśni i czereśni, nie brak nut odbeczkowych (korzenne przyprawy, dym, powidła). Średnia kwasowość w ustach, trochę za niska, by można było mówić o finezyjności. Znów pojawiają się słodkawe owoce, co wyraża się w esencjonalności wina. Wyczuwalna, dobra struktura tanin. Całość może trochę nieuporządkowana, z pewnym „pazurem” – ale na swój sposób złożona i interesująca.

Zweigelt Reserve 2018
Weingut Salzl Seewinkelhof
Burgenland, Austria
Importer: BHS-7 (citywine.pl)
Cena: 136 zł
Interesujący nos: pigwa, lukrecja – plus pumpernikiel, wiśnia z czekoladą, jagoda. Daje się zauważyć akcenty beczkowo-politurowe. Nie brakuje tu pewnej elegancji, jednak górę bierze poprawność. W ustach zbyt obfite, trochę za mało balansu i kwasowości. Gdzieniegdzie wystaje alkohol, choć nie zaburza to ogólnie dobrego odbioru wina.

Zweigelt Classique 2021
Winnica Kazimierskie Wzgórza (woj. lubelskie)
Cena: 99 zł
Młode wino o autentycznej, naturalnej charakterystyce. Radosny, owocowy profil – dzika wiśnia i dzika róża, wczesna malina. Dają się dostrzec szypułki pomidorów. Czyste, przenikliwe usta, wysoka kwasowość, młodzieńcza taniczność ocierająca się o szorstkość. Może za rok wino nabierze ogłady – i zyska dodatkowe pół punktu?

Zweigelt Selection Rubin
Carnuntum 2020
Weingut Franz & Christine Netzl
Niederösterreich, Austria
Importer: Wino i Kieliszki
Cena: 79 zł
Gęsty, dymny, śliwkowy nos. Usta niezbyt taniczne, z akcentami gorzkiej czekolady, czarnej porzeczki i aronii. Struktura miękka, aksamitna i esencjonalna. Wino dla klienteli raczej niewymagającej, pokazujące jednak w dobry sposób drugą, „mocniejszą” stronę zweigelta. Udział beczki więcej niż oczywisty.

Zweigelt 2021
Weingut Markus IRO
Neusiedlersee DAC, Austria
Importer: Wino i Kieliszki
Cena: 49 zł
Zgrabnie zrobione, soczyste wino: dojrzały owoc, giętkie taniny, nutka czekolady. W nieco skrytym nosie ekstrakt z wiśni, fiołki, atrament, delikatna smolistość. Usta dobrze korespondują z nosem, choć dodatkowo wyczuwamy akcenty zielone i szypułkowe. Korzenno-pikantny finisz. Wino gęste i intensywne – i w oczach, i w nosie, i w ustach.

Zweigelt 2020
Winnica Ingrid (woj. lubuskie)
Cena: 80 zł
Kolor: średnio nasycona, subtelna czerwień. Nos zwraca uwagę melanżem mlecznej czekolady i galaretki wiśniowej. Przemyślana koncepcja wina: prawdopodobnie niezbyt długi kontakt z beczką, udało się utrzymać elegancję w stylu zgoła burgundzkim. Nie brak ciepłej rustykalności i nuty „zakurzonego strychu w środku lata”. W ustach lekkość, kwasowość, świeżość, drobna tanina, typowa dla zweigelta wiśnia z pestką.

Anthe 2020
Winnica Las Stocki (woj. lubelskie)
Cena: 80 zł
Kolor – ciemnoróżowy bądź jasnoczerwony (po krótkiej dyskusji wino zakwalifikowaliśmy jednak jako czerwone). W zwiewnym, aromatycznym nosie wiśnie, maliny, róża – ale również bazylia nadająca całości pewnego wyrazu. W ustach podobnie – lekka cierpkość, dominacja owocu uzupełniona delikatną kwasowością. Wino nienachalne, w stylu clareta, być może sprawiły to młode nasadzenia zweigelta i w miarę chłodny klimat?

Zweigelt Selection 2019
Weingut Salzl Seewinkelhof
Neusiedlersee DAC, Austria
Importer: BHS-7 (citywine.pl)
Cena: 97 zł
Nos lekko dymny, intensywny, malinowo-wiśniowy z akcentami świeżych ziół oraz nutą smażonych powideł i jogurtu wiśniowego. Usta krągłe, łatwe, zharmonizowane z nosem: słodki owoc i wiśnia wyciągnięta z nalewki. Średnia kwasowość, delikatne taniny. Wyrazista, pikantna końcówka z alkoholowym akcentem. Zweigelt dla fanów primitivo.

Blauer Zweigelt St. Severin 2020
Winzer Krems
Kremstal, Austria
Importer: Rafa Wino
Cena: 50 zł
Dojrzały nos sugerujący pewną złożoność wina; ciemna wiśnia, jeżyna, pestka granatu, ziołowość, nutka czekolady. W ustach dobra koncentracja, kwasowość dodaje nawet pewnej finezji, choć brak tu taniny i ekstraktu. Wyraźny, nieco korzenny finisz, z nutami truskawki i tytoniu fajkowego. Ludyczne wino do picia na szklanki, w gospodzie na austriackiej prowincji.

Zweigelt
Ried Ungerberg 2021
Weingut Markus IRO
Burgenland, Austria
Importer: Wino i Kieliszki
Cena: 109 zł
Kolor mocno intensywny; w nosie wyrazisty owoc wsparty przez echa smolistej czekolady. Gęsta, owocowa struktura, choć brak w niej ziołowo-skórzanego zdecydowania. Usta wykazują większą klasę niż nos, jest w nich pewna świeżość, kwasowość, cierpkość, są też wiśnia i pestka. Spora szansa, że polski miłośnik wina zachwyci się tym nowo-
światowo-toskańskim stylem.

Blauer Zweigelt 2021
Weingut Familie Hagn
Weinviertel DAC, Austria
Importer: Wino i Kieliszki
Cena: 59 zł
Zimna, żywa czerwień. Echo brettu w początkowym ataku udało się szybko odpędzić – jego miejsce zajęła już bardziej akceptowalna gama odcieni wiśniowo-waniliowo-czekoladowo-malinowych. W nieco przyciężkich, ogniskowo-lukrecjowych ustach trochę brakowało kwasu i taniny. Całość niepozbawiona złożoności. Owocowa struktura podbita migdałami i dębem.

Zweigelt Ried Bergthal 2019
Weingut Heiderer-Mayer
Wagram, Austria
Importer: M&P Wino
Cena: 83,90 zł
Dużo beczki, dużo taniny, dużo owocu. Wiśnia, czereśnia, pralinki. Jak na reprezentanta stylu „mocarnego”, ten zweigelt jednak z lekka odstaje od typowego dla takich win poziomu. Niska kwasowość, „wiórowe” taniny, w końcówce dostrzegalna goryczka. Może jednak dobrze komponować się z tapasami (ser, szynka, oliwa), stąd szansa, że sprawi wielu osobom sporo przyjemności.

Simply Pure Zweigelt 2020
Michael Opitz
Burgenland, Austria
Importer: Republika Wina
Cena: 66 zł
Liściasto-ziołowy nos z wyraźną nutą wiśni szklanki, egzotycznego drewna, galaretki. Mniej wyrazista taniczność rekompensowana dobrą kwasowością (uosabianą przez kwaśną wiśnię i dereń). Trochę brakuje tu ciała i charakteru. Wino z lekka nieujarzmione, choć absolutnie poprawne.

Zweigeltrebe 2021
Donatus Wine
Znojemská Podoblast, Czechy
Importer: Lutomski Wino
Cena: 93 zł
Jedyny niepolski i nieaustriacki zweigelt podczas tego panelu. Mętny wygląd wskazuje na możliwość niskointerwencyjnej produkcji. Wino dość interesujące, nos przynosi akcenty zarówno owocowe (śliwka renkloda, kisiel wiśniowy), jak i warzywno-liściaste. Struktura aromatów może nasuwać skojarzenia z pinot noir. Nie jest to wino wybitne, ale autentyczne, czyste i dające przyjemność picia. Jego walory lepiej uwidaczniała bardziej zmętniała część – choć nie u każdego z panelistów to wrażenie się potwierdziło.

Zweigelt (r. 2021)
Winnice Jaworek (woj. dolnośląskie)
Cena: 75 zł
Wino z gatunku kontrowersyjnych, bezkompromisowych i oryginalnych. Buraczki, wyraźne na początku, szybko się ulotniły – pozostały czekolada i grafit z ołówka, wraz z wulkaniczną mineralnością. Niestety mało owocu, który na szczęście – w postaci lekko przetworzonej wiśni – uchował się w ustach i jest na niezłym poziomie. Do tego korzenność i lukrecja.
Zweigelty różowe

Zweigelt 2021
Winnica Sandomierska (woj. świętokrzyskie)
Cena: 59 zł
Kolor – miedziany róż. W nosie dostrzegalna poziomka, wczesna malina, różowy słodki grejpfrut. Usta, mimo wieku wina, utrzymują rześki, kwasowy charakter; owoc z akcentami herbaciano-truskawkowymi. Zgrabnie zrobione wino, dobre w kategorii „letnio-tarasowej”, duża przyjemność picia.

Młody Cfajgeld XX (r. 2020)
Winnica Modła
Małopolski Przełom Wisły (woj. małopolskie)
Cena: 65 zł
Niezwykle przyjemny dla oka, głęboki, miedziano-łososiowy róż. Nos bardziej kompotowo-czereśniowo-landrynkowy, usta uzupełnione niezłą kwasowością – nawet ze śladem taniczności, choć winu, jak się wydaje, brak wyrazu i indywidualności. Nie brak za to ziemistości i kredowej mineralności.

Zweigelt Rose 2021
Sepp Moser
Neusiedlersee DAC, Austria
Importer: Republika Wina
Cena: 75 zł
W oczach i na końcu języka wyraźne ślady musowania. Różowe wino o nucie landrynek i przejrzałych, gorzkawych czereśni. Obecna w ustach mineralność przeradza się w akcenty goryczkowe. Kwasowość, chłód, nawet nuty słoności. Niezłe, indywidualistyczne podejście winiarza. Wino dobrze komponowałoby się z risottem.