Udostępnij artykuł
W czasie, gdy na Bliskim Wschodzie rozgrywa się kolejny akt konfliktu izraelsko-palestyńskiego, my – dzięki lekturze Jerozolimy do zjedzenia – możemy przypomnieć sobie, ile bogactwa i piękna jest we współistnieniu tradycji i kultur.
Trudno opisać Jerozolimę osobie, która nigdy w niej nie była. Miasto skutecznie wymyka się próbom generalizacji i prostym definicjom, pozostaje niedookreślone, nieprecyzyjne, trudne do uchwycenia. To dlatego klasyczne przewodniki nie radzą sobie z jej opisem. Możliwe jednak, że choć intencja i albumowy format publikacji na to nie wskazują, Bartek Kieżun napisał najlepszy na rynku przewodnik po tym mieście!
Kieżun swoimi książkami (a ma ich na koncie kilka) przyzwyczaił nas do tego, że wykracza w nich daleko poza kwestie kulinarne. I tak jest także w przypadku Jerozolimy, choć jakby bardziej, mocniej, intensywniej. Bo i sama Jerozolima taka jest. Autor pisze we wstępie: „Pożądałem jej, tak samo jak wielu przede mną (…). Czasem pokrzykiwałem z wrażenia, czasem ze zdenerwowania, kiedy indziej dlatego, że najzwyczajniej w świecie nie potrafiłem zrozumieć, czego można dokonać w imię Boga i religii”.
Poszukując smaków Jerozolimy, Kieżun podąża ciasnymi zaułkami jej starej części, udaje się na hałaśliwe targowiska i do cienistych ogrodów. Zagląda do synagog i meczetów, do kościołów i do świątyń sztuki. A potem je, nie mogąc się nadziwić, jak w kuchni jednego miasta może być tak wiele smaków! Wszystko to okraszone charakterystycznym gawędziarskim tonem autora, który w przystępny sposób pozwala nam zrozumieć różnicę między kuchnią żydowską a izraelską, której nie byłoby bez kuchni arabskiej. Wszystkie współistnieją w jednym mieście, na niewielkiej przestrzeni, przenikają się i uzupełniają.
Książka to zaproszenie do podróży po jerozolimskich (i szerzej: izraelskich) ulicach, zabytkach, dziełach sztuki i przepisach. To czuła opowieść o mieście, w którego wielowiekową historię wpisane są ogromne piękno i wielkie dramaty. Aż chce się wyruszyć w tę podróż, choć pozakulinarnie może być trudna.
Jerozolima do zjedzenia
Bartek Kieżun
Wydawnictwo Buchmann 2023,
ss. 304, cena: 99,99 zł