Panel: polskie solarisy
Mocno zaskoczył nas ten panel – zarówno jeśli chodzi o skalę odpowiedzi ze strony polskich producentów win, jak i jego rezultaty. Prawie 50 nadesłanych etykiet to oczywiście (jak na razie) rekord, ale i powód do dumy dla Trybuszonowego zespołu. Wierzymy, że dobra współpraca między naszym kwartalnikiem a krajowymi producentami oraz importerami win będzie wyglądała przynajmniej tak dobrze, jak obecnie.
Ale przejdźmy do „ad remu” – czyli do wyników degustacji win opartych na solarisie, chyba najpopularniejszej obecnie wśród polskich winiarzy białej odmianie. Dla ścisłości, jest to hybryda, a więc krzyżówka międzygatunkowa, w tym przypadku o dosyć skomplikowanym rodowodzie (jednego z wariantów seyval blanc z odporną na mrozy krzyżówką winorośli amurskiej oraz muscatu ottonel), ale i o stosunkowo krótkiej historii, bo do upraw została oficjalnie dopuszczona na początku bieżącego stulecia. Szybko jednak zdobyła popularność: jest mrozoodporna, a także wszechstronna – daje dobre wina wytrawne i półwytrawne, a ponieważ dogaduje się też ze szlachetną pleśnią (Botrytis cinerea), przeto słodkie też mogą powstawać z niej fenomenalne.
I to, po części, potwierdził nasz panel. Typowo słodkie solarisy wypadły bowiem znakomicie, przywodząc na myśl najlepsze wzorce tokajskie i włoskie. Dużo dobrego mogliśmy też powiedzieć o półsłodkich i półwytrawnych. Natomiast – ku naszemu zaskoczeniu – mniej radości sprawiły nam wytrawne. Coś zdecydowanie poszło nie tak i te wina, w przeważającej liczbie, okazały się bezbarwne, o dosyć ograniczonym potencjale degustacyjnym i z reguły pozbawione tych cech, które sprawiają, że chcemy do tych etykiet wracać i chętnie przywoływać je we wspomnieniach. Solaris okazał się więc odmianą, która – owszem – cechuje się mrozoodpornością (i jest to zaleta niezwykle istotna, choćby w kontekście nagłego ataku przymrozków w II połowie kwietnia br. – producenci już potwierdzają, że uprawy owego szczepu przetrwały tę falę), ale w wersji wytrawnej nie jest w stanie dawać win wysokiej klasy, zdolnych konkurować ze szlachetnymi odmianami Vitis vinifery. A przynajmniej na razie – cała zatem nadzieja w umiejętnościach (z roku na rok coraz wyższych) naszych winiarzy, którym życzymy postępów w wyciskaniu z solarisowych gron tego wszystkiego, co – poza stwierdzeniem „pijalne” – chcielibyśmy znaleźć w białych winach wytrawnych. Wiemy już, że odrobina cukru jest w stanie wznieść solarisy na naprawdę niezłe poziomy – pytanie więc, co należy zrobić, by te poziomy stały się również udziałem win wytrawnych? To pytanie może być jednocześnie zaproszeniem do dyskusji: czy wytrawnie winifikowany solaris skazany jest na „dożywotni” pobyt w kategorii win nieskomplikowanych i pozbawionych większego potencjału smakowego? Będziemy czekać na opinie zarówno winiarzy, jak i winomanów, a jeśli w ciągu następnych tygodni wywiąże się jakaś znacząca dyskusja, jej rezultaty opublikujemy na łamach jesiennego „Trybuszona”!
Z prawie legendarnym szczepem zmierzyli się: Maciej Sokołowski, Marek Popkowski, Maciej Krystowski, Maciej Katarzyński, Maciej Moszyński, Krystian Blejder, Tomasz Szmajter i Wiesław Polakiewicz.
WINA WYTRAWNE
Solis (N/V)
Winnica Notabene
Woj. podkarpackie
Szczep: solaris
Cena: 70 zł
Przykuwa uwagę kolorem złotego piasku. Nuty jabłkowo-szampanowo-cydrowe w pierwszym aromacie, uzupełnione akcentami migdałowo-marcepanowymi. Drożdżowe echa wskazują na możliwy długi kontakt z osadem. Usta z kolei sugerują obecność beczki w procesie winifikacji. Duża przyjemność picia, styl czysty, wyrazisty, wino długo utrzymuje się w ustach. Stylistyka wytrawnego tokaju szamorodniego.
Ancymon 2023
Winnica L’Opera
Wzgórza Trzebnickie, woj. dolnośląskie
Szczepy: solaris, helios
Cena: 95 zł
Kolor „dyskretnej pomarańczy”. Wino zaintrygowało nutami kwiatowo-korzennymi z domieszką zielonej szyszki. Po chwili pojawiają się jarzębina, susz brzoskwiniowo-jabłkowy i suche liście. W ustach wino stoi zdecydowanie po stronie wytrawności i taniczności, zahaczając wręcz o klimat wermutowy. Złożoność i oryginalność. Jeden z najlepszych ocenianych przez nas wytrawnych solarisów – niemniej aspekt typowości odmianowej mocno dyskusyjny.
Primus (N/V)
Winnica Notabene
Woj. podkarpackie
Szczepy: solaris, seyval blanc
Cena: 60 zł
Kolor jasnozłocisty, nos lekko utleniony (zbite jabłko), do tego zest limonki i aromat skórki chleba. Wino o charakterze nieco wycofanym czy nawet przytłumionym, ale wciąż bardzo precyzyjnym i przemyślanym. Zestowa kwasowość, dzikie jabłko, cytrusowa słoność. Żółta śliwka, zielony orzech, ziołowość. Całość spójna, choć usta mniej wyraziste od nosa, być może za sprawą niskiego poziomu alkoholu?
Litewski Niedźwiedź 2021
Winnica Sydonia
Woj. zachodniopomorskie
Szczep: solaris
Cena: 60 zł
Pierwszy nos przypomina… słodką jajecznicę na maśle. Być może miała tu udział malolaktyka. Syrop z brzoskwini, nuty miodowe, ziołowość. Wino ogólnie dobre i interesujące, nieco przerysowane w wymiarze słodyczy, niemniej zachowujące poprawność i charakter. Alkohol nie piecze w gardło, a raczej utrzymuje całość w ryzach, przy okazji dodając winu ciała i oleistości. Lekka goryczka w końcówce.
Solaris 2022
Winnica Turnau
Woj. zachodniopomorskie
Cena: 79 zł
Słomkowo-złocista barwa. Nos początkowo mało intensywny – na swój sposób elegancki, ale minimalistyczny. Znajdujemy w nim gruszkę, owoce tropikalne, limonkę. Usta szczodre, hojne, cukier być może na poziomie 5–6 g/l. Rześka kwasowość, owocowość już bardziej wyrazista, również z nutami wanilii. Końcówka dosyć szybko ginie. Niższy alkohol i balans cukru z kwasowością. Może być dobrą opcją do dań kuchni orientalnej.
Cuvée 2022
Alvarium, Winnica Ostaszów
Woj. dolnośląskie
Szczepy: solaris, johanniter
Cena: 65 zł
Ładna, agrestowo-zielonkawa barwa z platynowym odcieniem. Pierwszy nos wyrazisty, ziołowo-agrestowo-pieprzny. Skórka jabłka, biała nektarynka, delikatna jogurtowość. Bukiet jednak się nie rozwija i po chwili przygasa. Niezła kwasowość, być może dla lepszej cielistości przydałyby się dodatkowe 2–3 g/l cukru. W finiszu nuty goryczkowo-metaliczne.
Sollares 2022
Piwnice Antoniego
Woj. małopolskie
Szczep: solaris
Cena: 70 zł
Bladocytrynowo-piaskowa barwa. Nos lekko schowany, kwiatowo-landrynkowy, nie do końca czysty, nieco „skażony” nutą aspirynową. Usta intensywne, pełne jabłkowo-brzoskwiniowo-kwiatowego owocu, jednak wybija się alkohol z goryczką. W drugim łyku więcej ożywczej kwasowości. Na końcu języka wyczuwalne lekkie musowanie, stylistyka „off-dry”, lekka i przyswajalna dla każdego.
Solaris Wytrawne 2022
Winnica Preto
Woj. lubuskie
Cena: 60 zł
Wg opisu wino wytrawne, ale nos półwytrawny, z dominującą brzoskwinią i antonówką. W ustach również wątki agrestowo-melonowe plus „gorzka marakuja”. Wyczuwalny alkohol, który jednak nie pali, a trochę podkręca strukturę wina. Końcówka już w tonacji wytrawnej, z agrestowo-nieagresywną goryczką. Niezła opcja do pairingu.
Solaris Oaked 2022
Winnica Pod Jabłonią
Woj. kujawsko-pomorskie
Cena: 110 zł
Zbite jabłko w pierwszym aromacie, uzupełnione nutami likierowo-pikantnymi. Do tego gruszka z likieru, wosk i pieczona brzoskwinia. Usta jednak niespójne z nosem, oparte przede wszystkim na alkoholu – który na szczęście daje winu zadziorność, ciało, charakter, a także pewną, nieźle zbalansowaną, strukturę.
Solaris 2022
Winnica Korol
Woj. podlaskie
Cena: 50 zł
Jesienny solaris – zbite jabłko, jarzębina, suche liście w parkowej alejce, krem z dyni doprawiony curry… Całość smukła, z wyraźną kwasowością. Ciekawe i nieszablonowe podejście winiarza. Wino niekonwencjonalne, dobrze komponujące się z wyrazistymi serami typu stilton czy parmezan, jednak rześkiego, świeżego owocu jest tu jak na lekarstwo.
Cuvée 2022
Winnica Edison
Woj. wielkopolskie
Szczepy: solaris 75%, muscaris 25%
Cena: 90 zł
Nos trochę „niepokojący”, oparty na akcentach przejrzałego melona i mydła. Na szczęście usta z jednej strony proste, z drugiej stosunkowo głębokie, z zawartością cukru – przypuszczalnie – na poziomie 6–8 g/l. Trochę kwiatu pomarańczy, dojrzałego agrestu i ciasteczek. Całość jednak zbytnio po stronie słodyczy – choć przez to wino może się spodobać masowemu odbiorcy; produkt oceniamy jako typowo user-friendly.
Solaris 2021
Winnica Aris
Woj. lubuskie
Cena: 70 zł
Nieco zamknięty nos – z wyczuwalnymi nutami melona, agrestu, gruszki i jabłka. W ustach podobnie – ponadto zachowana soczystość i dobry balans kwasu z cukrem. Brak jest nut „niepotrzebnych” czy wręcz nieprzyjemnych, a więc wino przyzwoite i akceptowalne (w kontekście ogólnego poziomu niniejszego panelu).
Solaris 2022
Winnica Księżycowa
Woj. podkarpackie
Cena: 69 zł
W kwiatowo-cukierkowym nosie młode jabłko (skórka i miąższ) oraz różowy grejpfrut. W ustach – poza wodą po kwiatach i goryczką – mało treści i mało kwasowości. Można doszukać się pewnej struktury i ciała. Słodycz próbuje przykryć goryczkę. „Walka postu z karnawałem” nie do końca udana, brak balansu i wyrazistości.
Pozostałe wina wytrawne
Sol Sol 2022, Winnica L’Opera
Wzgórza Trzebnickie, woj. dolnośląskie, szczep: solaris, cena: 70 zł
Sol Vera 2020, Winnica Vera
Woj. wielkopolskie, szczep: solaris, cena: 120 zł
Forest 2022, Dolina Samy, Winnica Jankowice
Woj. wielkopolskie, szczep: solaris, cena: 95 zł
Solaris 4, 2022, Winnica Jakubów Michał Pajdosz
Woj. dolnośląskie, cena: 100 zł
Solaris 2022, Alvarium, Winnica Ostaszów
Woj. dolnośląskie, cena: 69 zł
Solaris 2020, Winnica Korol
Woj. podlaskie, cena: 50 zł
Fiesta 2022, Dolina Samy, Winnica Jankowice
Woj. wielkopolskie, szczep: solaris, cena: 90 zł
Solarinio (N/V), Winnica Powiercie
Woj. wielkopolskie, szczep: solaris, cena: 64 zł
Czas Na (N/V), Winnica L’Opera
Woj. dolnośląskie, szczepy: solaris, helios, cena: 84 zł
Solaris & Johanniter 2023, Winnica Katarzyna
Woj. wielkopolskie, cena: 70 zł
Quercus Compositionis 2023, Winnica Dębowe Szepty
Woj. zachodniopomorskie, szczepy: solaris 60%, seyval blanc 40%, cena: 80 zł
Viva 2022, Dolina Samy, Winnica Jankowice
Woj. wielkopolskie, szczepy: solaris 70%, sauvignon gris 30%, cena: 90 zł
Solaris 2022, Winnica Janowice
Woj. małopolskie, cena: 70 zł
Solaro 2020, Winnica Rodzinna Ćwielong-Olszewski
Woj. opolskie, szczep: solaris, cena: 40 zł
Sol Vera 2022, Winnica Vera
Woj. wielkopolskie, szczep: solaris, cena: 120 zł
Sol Vera 2023, Winnica Vera
Woj. wielkopolskie, szczep: solaris, cena: 100 zł
WINA PÓŁWYTRAWNE I PÓŁSŁODKIE
Solaris 2022
Winnica Trojan
Woj. lubuskie
Cena: 70 zł
Kwiatowo-miodowe otwarcie, w stylu tokajskiego furminta. Usta zaokrąglone, bogate, oparte na jogurcie, brzoskwini i przejrzałych winogronach. Lukrowa słodycz obecna również w nosie. Całość bardzo atrakcyjna i przemyślana. Propozycja pairingu: melon zawinięty w szynkę parmeńską, względnie mniej słodki sernik z brzoskwinią.
Solaris 2021
Winnica Białe Skały
Jura Krakowsko-Częstochowska, woj. śląskie
Cena: 80 zł
Fajnie zdefiniowana półwytrawność – jest tu cukier, ale tworzy on bardziej bazę dla struktury, a nie dominuje nad całością. Umiejętna kompozycja, gdzie nic nie jest przesadzone, a skala owocu rozciągnięta od zieleni do dojrzałej żółci. Usta lekkie, sprężyste, soczyste, uzupełnione nutami majowego kwiecia i… mineralności.
X Solaris 2022
Winnica Ramut
Woj. dolnośląskie
Cena: 60 zł
Zachęcająca barwa czystej, przejrzystej cytryny. Dobrze ułożony, rześki nos z akcentami dojrzałego melona, gruszki i brzoskwini. W rozbudowanych, choć nieprzepakowanych ustach ponadto echo trawy i agrestu. Wyczuwalny alkohol, dodający winu ciała i wzbogacający końcówkę. Balans kwasowości i cukru w typie żółtego jabłka.
Solaris 2022
Winnica Folwark Pszczew
Woj. lubuskie
Cena: 66 zł
Jedno z tych win, które mocno zyskują w kombinacji z przekąskami (kozi ser, pasztet). Nos nie jest zbyt intensywny – poza typowymi dla odmiany brzoskwinią i melonem, mamy echa miodu, orzechów i akacji. Znacznie lepiej wypadają usta o bardzo dobrym balansie między kwasem a słodyczą. Nasuwa się nieoczekiwane skojarzenie herbaty z miodem, z delikatną cierpkością i mineralnością. Gładkie, dobrze ułożone w każdym aspekcie.
Euphoria S 23 (r. 2023)
Winnica Witaj Słońce
Woj. łódzkie
Szczep: solaris
Cena: 70 zł
Bladopiaskowa barwa. Wino młode, daje się wyczuć delikatne musowanie. Nos dosyć intensywny (winogrona, pomarańcze, brzoskwinie, słodkie jabłko). Usta krągłe, z odrobiną cukru – kwasowość mogłaby być jednak nieco wyższa. Oba elementy nie do końca zintegrowane, być może za rok-dwa całość się ułoży i dopełni. Oleistość, syropowość i dość długi finisz z odrobiną zielonej świeżej trawy.
Solaro 2022
Winnica Rodzinna Ćwielong-Olszewski
Woj. opolskie
Szczep: solaris
Cena: 40 zł
Bladopiaskowo-cytrynowy kolor. Dosyć oszczędny nos, oparty na soczystym jabłku, mirabelce i nektarynce, z dyskretnym echem kiszonki – na szczęście dosyć szybko się ulatniającym. W ustach już więcej nut aspirynowych, kwas nie do końca zbalansowany z owocem i słodyczą. Cieszy, że wino – choć półwytrawne – kończy się jednak w tonacji kwasowo-owocowej. Jest ciekawe, z osobowością, czuć tu fachową rękę producenta, pragnącego przydać mu indywidualistycznego sznytu.
Solaris Półwytrawne 2022
Winnica Chodorowa
Woj. małopolskie
Cena: 70 zł
Nos – przynajmniej na początku – oszczędny i schowany. Mniej tu owocu, a więcej żywicy, ziół i kwiatów doniczkowych. W ustach dochodzą mineralność, brzoskwinia i winogrono. Dobrze, że mamy też kwasowość – ale wydaje się, że niekoniecznie pochodzi od owocu. Całość elegancka, sprężysta, ale nie grzesząca nadmierną złożonością.
LocusVini 2022
Winnica Eterno Joanna
Woj. małopolskie
Szczepy: solaris, souvignier gris, johanniter
Cena: 65 zł
Barwa bladej cytryny. Nos powściągliwy, subtelnie zmierzający w kierunku cytrynowo-jabłkowym, z domieszką mandarynkowej galaretki. Usta dosyć proste, smukłe, a całość oparta na niezłym balansie kwasowości i mineralności. Żywica, ciasteczka, biała brzoskwinia, cytryna. Rześkość i zadziorność, dobre wypełnienie ust. Ktoś mógł tu rozważnie eksperymentować z beczką.
Solaris 2022
Winnica Kazimierskie Wzgórza
Woj. lubelskie
Cena: 82 zł
Blada, prawie wodnista barwa z platynowym refleksem. Zimne, cytrynowo-siarkowe akcenty w aromacie. Różowy grejpfrut, a także trochę ziół, agrestu i arbuza. Usta półsłodkie i w miarę pełne, choć nie powalają złożonością. Całościowo wino jednak poprawne, mimo przebijającego się alkoholu.
Solaris Półsłodkie 2022
Winnica Chodorowa
Woj. małopolskie
Cena: 55 zł
Lekka perlistość wskazuje na młody wiek wina. Jest niespokojne, jeszcze niepoukładane, pełne aromatów szarej renety, cydru i prosecco. Dobra kwasowość, mniej cukru jak na półsłodkie. Gorzej, że wino wydaje się trzymać właśnie tylko na tych dwóch komponentach, owoc i ekstrakt są tu w defensywie. Gdyby je zamrozić, wyszedłby niezły sorbet. Mało skomplikowane, ale wciąż pijalne – może się podobać.
Litewski Niedźwiedź 2021
Winnica Sydonia
Woj. zachodniopomorskie
Szczep: solaris
Cena: 60 zł
Rustykalność po polsku – nuty redukcyjne (cebula, groszek z puszki), wiejskie obejście. Owoc w typie przejrzałej papierówki. Usta już poważniejsze, gęste, oparte na kandyzowanym owocu, cukier podparty kwasem. Struktura wzbogacona słonawą mineralnością. Wino z gatunku kontrowersyjno-kontemplacyjnych, nie sposób przejść obok niego obojętnie.
Solaris & Riesling 2022
Winnica Niemczańska
Woj. dolnośląskie
Cena: 40 zł
Struktura aromatyczna oparta na winogronie, kwiecie czarnego bzu i słoneczniku. Plus przetworzony owoc (kompot jabłkowy i brzoskwinia z puszki). Wino nie jest wulgarne, nie jest przerysowane, wszystko wydaje się tu prawidłowo układać – ale trochę wygląda na to, że producent po prostu odrobił zadanie i nic ponadto. Gdybyśmy chcieli wyróżnić jakikolwiek pojedynczy aspekt tego wina, to mielibyśmy spory kłopot.
Solaris 2021
Winnica Morena
Woj. wielkopolskie
Cena: 79 zł
Wino przywitało nas gewürzowym profilem aromatycznym. Usta odezwały się w tonacji brzoskwiniowego płynu do kąpieli, wzbogaconego nutami apteczno-solankowo-cytrynowymi. Na swój sposób całość wydaje się intrygująca, jednak trochę brakuje balansu i elegancji, a poszczególne elementy odklejały się od siebie. Pomysł winiarza interesujący, ale nad wykonaniem trzeba jeszcze popracować.
SolAries 2022
Winnica Aries
Woj. dolnośląskie
Szczep: solaris
Cena: 70 zł
Nos poprawny, dobrze ułożony, „typowy”. Usta nieźle z nim zgrane, owocowość „w normie”, z bladą brzoskwinią z puszki, kwiatem bzu i winogronami na pierwszym planie. Brak jednak punktu zaczepienia, trudno wyróżnić jakikolwiek element, zapewne pomogłoby podkręcenie kwasowości. Słodki owoc w przewadze, wspomnienie galaretek z wytwórni „Pomorzanka”.
Solaris 2023
Winnica Łukasz
Woj. lubuskie
Cena: 79 zł
Nos w typie sauvignon blanc – agrest, trawa plus mirabelka i mandarynka. Jest też lotna kwasowość. Usta już mniej interesujące – w miarę spójne z nosem, ale w metaliczno-aspirynowym sznycie. Mało wyraziste, ze słabo zarysowaną kwasowością, a niepotrzebnie podbite goryczką.
Pozostałe wina półwytrawne i półsłodkie
Apricus XXI 2021, Winnica Modła
Woj. świętokrzyskie, szczep: solaris, cena: 70 zł
Solaris Półsłodkie 2022, Winnica Preto,
Woj. Lubuskie, cena: 60 zł
Quercus Patterus 2023, Winnica Dębowe Szepty
Woj. zachodniopomorskie, szczepy: solaris 70%, seyval blanc 30%, cena: 80 zł
Solaris 2023, Winnica Invictus
Woj. zachodniopomorskie, cena: 82 zł
WINA SŁODKIE
Solaris 5, 2018
Winnica Jakubów Michał Pajdosz
Woj. dolnośląskie
Cena: wino archiwalne
Złota barwa nalewki pigwowej. W nosie dżem agrestowy, uzupełniony o akcenty miodowo-orzechowo-grzybowe. Styl włoskiego vin santo. Esencjonalność wydobyta dzięki (zapewne) szlachetnej pleśni. Kompleksowość i ciało. Gdyby jeszcze kwasowość była nieco wyższa – ale solaris nie jest odmianą kwasową, więc nie wydobędziemy jej więcej, niż jest to możliwe. W polskich warunkach mamy tu jednak do czynienia z winem wybitnym.
Solaris 5, 2021 & 2022
Winnica Jakubów Michał Pajdosz
Woj. dolnośląskie
Cena: 70 zł
Barwa bladożółta. Elegancki nos oparty na gruszce, mandarynce i miodzie lipowym. Usta subtelne i równie eleganckie. Dobra kwasowość, delikatna – jak na razie – struktura, dopiero czekająca na ewolucję, bazująca na świeżym, żółtym owocu z zaczątkami nut ziołowych. Wino znakomite, uczciwie zrobione i dobrze rokujące na przyszłość.