Kartoteka szczepu: riesling
Udostępnij artykuł
IMIĘ: riesling
ZNANY TEŻ JAKO: johannisberger, rössling, pfefferl, niederländer, klingelberger, gräfenberger, kastellberger, gewürztraube, riesling renano, ryzlink rýnský
POCHODZENIE: Dolina Renu
WYSTĘPOWANIE: Niemcy, Australia, Austria, Francja,
Nowa Zelandia, USA
POLECANE REGIONY: Niemcy: Mozela, Rheingau, Palatynat (Pfalz); Francja: Alzacja; Australia: Eden Valley,
Clare Valley; USA: Waszyngton, Finger Lakes
Chociaż nasz bohater plasuje się dopiero w okolicach 20. miejsca na liście światowego areału nasadzeń, to każdy, kto pije wino, na pewno go zna. Swoją popularność riesling zawdzięcza rozpiętości skali słodyczy pochodzącej z cukru resztkowego, co odróżnia go od chardonnay czy sauvignon blanc. Przystępny cenowo i łatwy w odbiorze często jest jednym z pierwszych win, jakie wybierają początkujący konsumenci. Ale riesling może dać o wiele więcej.
Skąd?
Znad Renu. Jeden rodzic to gouais blanc, Casanova wśród winorośli, spokrewniony z całym wachlarzem szczepów w Europie. Drugi – krzyżówka traminera z dziką winoroślą, najprawdopodobniej Vitis vinifera sylvestris.
Istnieje kilka teorii na temat tego, skąd się ta nazwa wzięła: może pochodzić od słów rus lub rissig, odnoszących się do ciemnego koloru zdrewniałych części krzewu, lub od vierrieseln, oznaczającego słabe kwitnienie.
Gdzie?
Riesling późno pączkuje i dzielnie znosi bardzo niskie zimowe temperatury – cechy pożądane w skrajnych, kontynentalnych regionach, takich jak większość terenu Niemiec lub nowojorskie Finger Lakes. W cieplejszym klimacie szczep dobrze rośnie w australijskich Clare i Eden Valley.
Jak?
Aby zachować charakter szczepu, stosuje się reduktywne metody winifikacji, z fermentacją w niższym zakresie temperatur, bez bâtonnage, konwersji malolaktycznej i starzenia w nowych beczkach. Z tego samego powodu rieslingi to też głównie wina jednoszczepowe.
Wysoka kwasowość rieslinga idealnie sprawdza się w winach z cukrem resztkowym. Przerwanie fermentacji to najprostsza i najtańsza metoda produkcji, natomiast późny zbiór, szlachetna pleśń lub zamarznięte owoce na krzakach (wina lodowe) dają większą koncentrację, ale też mniej wina.
Skoncentrowane aromaty i kwasowość pozwalają rieslingowi przetrwać próbę czasu – wytrawny może poleżeć 15 lat, a jeśli konserwować pomaga cukier, mamy nawet dekady potencjału starzenia. Z dojrzewaniem w butelce pojawia się typowa dla rieslinga nuta petrolowa.
W chłodnym, kontynentalnym klimacie, w sztandarowej dla szczepu niemieckiej Mozeli, będziemy mieli wino blade, o wysokiej intensywności aromatów zielonych owoców i cytrusów, z nutami jaśminu i mokrych kamieni. Jego ciało jest lekkie, z niską zawartością alkoholu i cukrem resztkowym, mającym nam pomóc przełknąć przenikliwą, stalową kwasowość.
W równie chłodnej Alzacji, dzięki Wogezom dostajemy słoneczny klimat, wspomagany przez fen – wiatr spływający z gór (niemieckie określenie föhn, czyli „suszarka”, świetnie odzwierciedla jego suchy i ciepły charakter). Jak w Mozeli, często możemy tu natknąć się na rieslingi z cukrem resztkowym, z tym że tu producenci informują o tym na kontretykietach. Kolor będzie głębszy, w ustach więcej alkoholu i ciała, ale już bez aromatów kamienia.
Ekspresje z australijskich Clare i Eden Valley są już w pełni wytrawne, z dojrzalszymi aromatami jabłek, grejpfruta, a nawet tropikalnych owoców. W Eden Valley, bardziej na wzgórzach niż w dolinie, wysokość łagodzi klimat, bez tego zbyt ciepły dla rieslinga. W Clare Valley mamy gorące lata, w trakcie których ulgę niosą chłodne popołudniowe bryzy. Różnice temperatur między dniem i nocą pomagają zachować typowy aromat dojrzałej, czasami nawet cukierkowej limonki. W obu regionach intensywne słońce powoduje szybszy rozwój związków chemicznych odpowiedzialnych za obecność nut petrolowych, wyczuwalnych już w 2-, 3-letnich australijskich rieslingach.
Z czym to pić?
Klasyczne pairingi dla rieslinga to kuchnia azjatycka, z wysoką intensywnością smaków. Dania bogate w umami i chili skorzystają na łagodzącym efekcie cukru resztkowego. Sosy słodko-kwaśne połączą się z aromatami cytrusów i limonki, a kwas zrównoważy się z kwasowością wina. Warto też wykorzystać ją dla odświeżenia podniebienia przy tłustych przekąskach, na przykład białej kiełbasie, smażonym kurczaku w cieście lub dojrzałych serach.
Edukator winiarski. Absolwent kursów WSET 3 i Italian Wine Scholar. Prowadzi zajęcia WSET na poziomie 1 i 2, Italian Wine Scholar oraz Italian Wine Essentials. Wyróżniony przez Wine Scholar Guild tytułem Instruktora Roku 2023.