Udostępnij artykuł
Leżący na Oceanie Atlantyckim i należący do Portugalii wulkaniczny archipelag Azorów to prawdopodobnie jedno z najbardziej fascynujących siedlisk winiarskich tego świata. Składa się nań dziewięć wysp, z których jedna, o nazwie Pico, odpowiada za 90% całej produkcji tamtejszych win. Jest to druga największa wyspa archipelagu, ale zamieszkiwana jedynie przez jakieś 6% całej azorskiej populacji. Cóż, nie tylko tu przedkłada się jakość nad ilość… [więcej o Azorach przeczytacie TU]
Niniejszy panel degustacyjny liczy 13 win, pozyskanych dzięki uprzejmości i pomocy m.in. najbardziej zasłużonego importera i promotora win portugalskich na naszym rynku, Manuela Maiorala z firmy Atlantika. Wina, w przeważającej liczbie białe, reprezentowały bardzo dobry poziom, cechując się niejednokrotnie indywidualistycznym sznytem – przy mnogości aromatów i nut, jakie wydobywały się z naszych kieliszków. Większość degustowanych win miała jednak dwie cechy wspólne: mineralno-wulkaniczny charakter i stosunkowo wysoką kwasowość. Za pierwszą odpowiada geologiczna przeszłość Azorów, za drugą – stosunkowo chłodny klimat wysp, z maksymalnymi temperaturami rzadko kiedy przekraczającymi 25°C. W zamian za to mamy tu do czynienia z długim i łagodnym okresem wegetacji, dającym gronom czas na dojrzenie i wykształcenie tych wszystkich właściwości, które znajdują później odbicie w wytwarzanych tam winach, a które tak bardzo uwiodły nas podczas panelu.
Wyprawę w świat azorskich win pod przewodnictwem Macieja Sokołowskiego odbyli: Iwo Świerblewski, Jacek Kulza, Maciej Katarzyński i Tomasz Szmajter.
Większość degustowanych win nie ma importera w Polsce. Podajemy orientacyjne ceny detaliczne w złotych skalkulowane na podstawie cen zbytu producentów. W przypadku Azores Wine Company podajemy orientacyjne ceny detaliczne z rynku portugalskiego.
WINA CZERWONE
Terras de Lava Tinto 2019
Bernardo Cabral, Cooperativa Vitivinicola da Ilha de Pico
IG Açores
Szczepy: saborinho, syrah, merlot
Cena: 89 zł
Kolor w typie piemonckiej, ceglastej czerwieni. W nosie i pierwszych ustach lekkie, ale intensywne. Jest owoc (żurawina, wiśnia), „wioska” i beczka (raczej nowa). W drugich ustach znajdujemy czereśnię, śliwkę w dojrzałym sznycie, węgiel drzewny i poszycie leśne. Szlachetnie ustrukturyzowana tanina. Trudno definiowalne, nieoczywiste wino, zachowujące z jednej strony subtelną elegancję, z drugiej złożoność i pozytywnie pojmowaną „przyziemność”.
Rosé Vulcânico 2022
António Maçanita,
Azores Wine Company
IG Açores
Szczepy: agronómica, aragonês, castelão,
malvarisco, merlot, saborinho, syrah, touriga nacional
Cena: 68 zł
Piękny, miedziano-łososiowy kolor. W nosie wyczuwamy herbatę, porzeczkę, brzoskwinię, truskawkową maślankę. Usta przynoszą ożywczą kwasowość podbitą słonawo-zapałkową nutą. Ciało krągłe, oleiste, esencjonalne, pełne; wysoka kwasowość. Można doszukać się akcentów wędzonego mięsa. Poważne wino, wymykające się powszechnie pojmowanym standardom „różowości” – stąd też nie powinno być oceniane jako takie.
Tinto Vulcânico 2021
António Maçanita,
Azores Wine Company
IG Açores
Szczepy: aragonês, agronómica, castelão, malvarisco,
merlot, touriga nacional, saborinho, syrah i in.
Cena: 85 zł
Pinotowy kolor i podobna charakterystyka aromatyczna: nuty rustykalne, proste, ujmujące swojskością, a jednocześnie nie pozbawione równie ujmującej owocowości. Ożywcza, kwaskowa truskawka w ustach, do tego czereśnia, dym i reminiscencje rozgrzanej ściółki w śródziemnomorskim lesie. Wino nieoczywiste, zachęcające do wychylenia kolejnego kieliszka. Sprężystość, jedwabistość i wysoka kultura.
WINA BIAŁE
Canada do Monte 2020
António Maçanita,
Azores Wine Company
DO Pico
Szczepy: arinto dos açores >95%
Cena: 390 zł
Nos uderza akcentami z gatunku „swojskich” – najpierw obejście, cebula, zardzewiały pług, potem kamienie, zapałka, karmel. Usta – całkowicie odmienne, treściwe i strukturalne, z rześką białą brzoskwinią na pierwszym planie. Do tego lekka, ziemista słoność plus równie lekki cukier i morska fala. Wino świetnie obudowane kwasowością i niezłym ciałem. Warto dać mu godzinę w karafce, żeby odsłoniło pełnię swej unikatowej złożoności (przy zachowaniu temperatury na poziomie 12–13°C). Duża klasa!
Terras de Lava Branco 2020
Bernardo Cabral, Cooperativa Vitivinicola da Ilha de Pico
IG Açores
Szczep: arinto dos açores
Cena: 99 zł
Nos świeży, choć oparty na mocniejszych, śliwkowo-miodowych akcentach. Usta słonawe, mineralne. Na szczęście nie brak tu też owocowości, soczystości i sprężystości. Zachowana spójność z nosem. Równowaga, rasowość, oliwkowość (zarówno w cielistej strukturze, jak i w aromatach). Pikantność, jędrność, złożoność – i ogromna przyjemność picia!
Vinha Centenária 2021
António Maçanita,
Azores Wine Company
DO Pico
Szczepy: arinto dos açores >85%, verdelho,
alicante branco, boal
Cena: 460 zł
Świetne zgranie nosa z ustami. Jabłko, gruszka, rześka, zdrowa owocowość, wzbogacona akcentem szałwii. Pozytywne wino z nutą krzemiennej mineralności i słoności. Ciała i wyrazu przydaje mu echo drożdżówki z żółtą śliwką oraz olejków eterycznych rodem ze skórki pomelo. Nietuzinkowe, kontemplacyjne wino, w którym nic nie odstaje, a mamy za to bezbłędną strukturę i ułożenie. Owoc mocniej zaznacza swą obecność w długiej końcówce.
Verdelho o Original 2022
António Maçanita,
Azores Wine Company
IG Açores
Szczep: verdelho
Cena: 120 zł
Pierwsza nuta w aromacie – solony kefir (ajran?), zielone jabłko, zielone oliwki. Również akcenty kamieniste i migdałowe. Usta czyste, przestrzenne, radosne – z eksplozją cytrusowych akcentów, brzoskwinia, mineralność. Finisz słono-słodki, jednak wszystkie elementy zarysowane z niezwykłą precyzją i znawstwem tematu. Wino o dobrej, wyrazistej kwasowości, stylowe i świetnie zrównoważone.
Arinto dos Açores 2021
Bernardo Cabral, Cooperativa Vitivinicola da Ilha de Pico
DO Pico
Szczep: arinto dos açores
Cena: 190 zł
Nos waniliowo-maślany (być może użyta została tu nowa beczka). Energia i jędrność wina zaburzona przez malolaktyczno-dębową konstrukcję. W lekko oleistych ustach ta konstrukcja na szczęście zrównoważona jest dobrą, rześką kwasowością i akcentami mineralnymi. Do tego drewno, masło, żółte owoce. W wytrawnym finiszu dłużej utrzymuje się słonawo-kamienista nuta. Złożone wino, które nie przemówiło jednak pełnią swego potencjału.
Terrantez do Pico 2022
António Maçanita,
Azores Wine Company
IG Açores
Szczep: terrantez do pico
Cena: 270 zł
Jabłkowo-winogronowo-renklodowo-jogurtowy nos. Usta również jogurtowe, z lekko odklejoną kwasowością. Wino intrygujące, którego charakter jednak nie opiera się na kwasowości, a bardziej na ciele, malolaktyce i słonawej mineralności. Każda z tych składowych pomaga innym. Na dodatkowy plus przemawia długi finisz i typowość dla regionu pochodzenia.
Magma 2019
Anselmo Mendes,
Adega Coop dos Biscoitos
DO Biscoitos
Szczep: verdelho
Importer: Atlantika
Cena: 150 zł
Jasnozłoty kolor. Stosunkowo mało świeżego owocu – są cytrusy i żółta śliwka, ale też brzoskwinia z puszki i galaretka. W ustach kwasowość – soczysta i cytrusowa – wyraźniej daje znać o sobie. Do tego biała brzoskwinia, jabłko, winogrona. Po chwili odzywają się też orzech laskowy i pinia. Jest również goryczka, dająca znać o sobie w sposób nienachalny, a kulturalny. Idealne „wino środka”, idące w stronę rześkiej, ożywczej kwasowości, niepozbawionej akcentów bardziej typowych dla wulkanicznego terroir.
Frei Gigante 2019
Bernardo Cabral, Cooperativa Vitivinicola da Ilha de Pico
DO Pico
Szczepy: arinto dos açores, verdelho, terrantez do pico
Cena: 160 zł
Złocista barwa z delikatnym, zielonkawym poblaskiem. Nos wydaje się jeszcze nieco schowany, choć można w nim wyczuć ciasteczka, wanilię, miód akacjowy i kandyzowane pomarańcze. Usta słodko-słone, umamiczne i oleiste. Pełne i intensywne. Długa, ziołowa końcówka. Wyrazista pikantność i fajnie zakomponowane nuty cytrusowe. Mimo symbolicznej kwasowości, wino całościowo prezentuje się całkiem przyzwoicie – na swój sposób proste, choć nieoczywiste.
Rola-Pipa Branco 2020
Bernardo Cabral, Cooperativa Vitivinicola da Ilha de Pico
DO Pico
Szczep: verdelho
Cena: 175 zł
Wyczuwalna beczka – raczej stara i chyba nie dębowa. „Kamienne” wino, z zaznaczoną mineralnością i przetworzonym owocem w nosie (brzoskwinia, ananas). W ustach słabo zarysowana kwasowość, wyczuwa się akcenty goryczkowo-politurowe. Melon, wosk, krzemień. Brakuje tu radości – wino z tych, co to „smakują, choć nie powinny”. Nie najgorzej zrobione, z rozgrzewającym finiszem, ale bez większego polotu.
Verdeleho 2020
Bernardo Cabral, Cooperativa Vitivinicola da Ilha de Pico
DO Pico
Szczep: verdelho
Cena: 200 zł
Złocisty kolor obiecuje moc wrażeń – usta i nos jednak nie dorównały pełnej, szlachetnej barwie. W nosie żółte jabłka i słone migdały (odzywające się również w końcówce), uzupełnione w ustach nutą sera z kozieradką, kandyzowanego imbiru i subtelnego utlenienia. Bardzo wyraźna ziołowość, w ustach wyczuwa się kremową strukturę, podbudowaną wciąż żywą kwasowością. Mimo to wydaje się, że wino – choć stosunkowo młode – powoli zaczyna tracić wigor.